KEY INFORMATION

TECHNOLOGY CATEGORY: เทคโนโลยีการสื่อสาร
TECHNOLOGY READINESS LEVEL (TRL): TRL9 เทคโนโลยีที่พร้อมส่งมอบไปสู่การใช้งานจริง จนสามารถทดสอบการใช้งานและ การติดตามผลการใช้งานได้อย่างต่อเนื่อง
RESEARCHER TEAM: ศาสตราจารย์ ดร. สุวัฒน์ กุลธนปรีดา

TECHNOLOGY OVERVIEW

KnackSat  อ่านว่า แนคแซท (ย่อมาจาก KMUTNB Academic Challenge of Knowledge SATellite) ดาวเทียมฝีมือคนไทยทั้งหมดดวงแรก เป็นดาวเทียมรูปแบบคิวแซท (CubeSat) ที่ออกแบบและพัฒนาโดยทีมนักศึกษาและอาจารย์จากมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.) ดาวเทียมใช้ความถี่วิทยุสมัครเล่น (Call sign: HS0K, Downlink Freq: 435.635 MHz) เพื่อการสื่อสารระหว่างสถานีดาวเทียมกับสถานีภาคพื้นดิน โครงการแนคแซทได้รับทุนสนับสนุนจาก กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียงและกิจการโทรคมนาคมเพื่อประโยชน์สาธารณะ สำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.)

วัตถุประสงค์ดั้งเดิมของโครงการแนคแซทสามารถแบ่งออกเป็นวัตถุประสงค์ด้านการศึกษาและวัตถุประสงค์ในการสาธิตเทคโนโลยี โดยวัตถุประสงค์ทางการศึกษา ประกอบด้วย การพัฒนาศักยะภาพและประสบการณ์ในการออกแบบและสร้างดาวเทียมจริงให้กับบุคคลากรของประเทศ ซึ่งเป็นการสร้างรากฐานที่สำคัญสำหรับการออกแบบและสร้างดาวเทียมที่มีขนาดใหญ่ขึ้นต่อไปในประเทศ ตลอดจนโครงการนี้จะช่วยกระตุ้นความสนใจในด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของเยาวชนไทย ซึ่งเป็นกำลังหลักในการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศในอนาคต ในส่วนของวัตถุประสงค์ในการสาธิตเทคโนโลยีนั้น พันธะกิจหลักของดาวเทียมแนคแซท คือ (1) พัฒนาระบบสื่อสารโดยใช้คลื่นวิทยุความถี่วิทยุ (2) ถ่ายภาพจากอวกาศ (3) ทดสอบอัลกอริทึมการควบคุมการทรงตัวของดาวเทียมโดยใช้สนามแม่เหล็กไฟฟ้า (4) การตรวจสอบเทคโนโลยี deorbit และ (5) ยืนยันการใช้อุปกรณ์ Off-The-Shelf ในอวกาศ โครงการนี้แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยมีความสามารถและมีเทคโนโลยีในการสร้างดาวเทียมของตัวเอง นอกจากนี้ ยังถือว่าเป็นก้าวสำคัญในการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศไทยด้วย

TECHNOLOGY FEATURES & SPECIFICATIONS

แนคแซทเป็นดาวเทียมรูปแบบ 1-Unit CubeSat มีขนาด 10 เซนติเมตร x 10 เซนติเมตร x 11.4 เซนติเมตร และมีน้ำหนัก 1.052 กิโลกรัม ดาวเทียมแนคแซทถูกส่งขึ้นสู่อวกาศเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2561 เวลา 18:34 UTC (ตรงกับวันที่ 4 ธันวาคม 2561 เวลา 01:34 น. ตามเวลาในประเทศไทย) จากฐานทัพอากาศ Vandenberg ประเทศสหรัฐอเมริกา ภายใต้มิชชั่น SSO-A ด้วยจรวด SpaceX Falcon 9 และถูกปล่อยออกจากอุปกรณ์ปล่อยดาวเทียมเข้าสู่วงโคจรประเภท Sun-Synchronous Orbit ที่ระดับความสูง 575 กิโลเมตร เมื่อเวลา 22:49:57 UTC (ตรงกับเวลา 05:49:57 น. ตามเวลาในประเทศไทย) โดยสัญญาณแรกจากดาวเทียมแนคแซทถูกตรวจจับได้โดยนักวิทยุสมัครเล่นชื่อ Mike Rupprecht (dk3wn) ในวันที่ 4 ธันวาคม 2561 เวลา 09:04 UTC (ตรงกับเวลา 14:04 น. ตามเวลาในประเทศไทย) เป็นการยืนยันว่าดาวเทียมได้เริ่มทำงานในอวกาศแล้ว

สัญญาณจากดาวเทียมแนคแซทถูกรับได้อีกในวันที่ 5 และ 7 ธ.ค. 2561 โดยนักวิทยุสมัครเล่นชื่อ Fatc Mubin หลังจากนั้น สัญญาณได้ขาดหายไป ซึ่งมีข้อสันนิษฐานว่า อาจเกิดความเสียหายกับระบบไฟฟ้ากำลังบนตัวดาวเทียม ทั้งนี้ ดาวเทียมยังคงโคจรต่อไปอีกไม่น้อยกว่า 6 ปี โดยระดับความสูงของวงโคจรจะลดลงอย่างช้าๆ และเมื่อเข้าสู่ชั้นบรรยกาศ ดาวเทียมจะเสียดสีและเผาไหม้จนหมดไปในที่สุด

KEY INFORMATION

TECHNOLOGY CATEGORY: เทคโนโลยีพลังงาน
TECHNOLOGY READINESS LEVEL (TRL): TRL7 ผลของการพัฒนาขั้นสุดท้ายได้ถูกสาธิตในสภาวะการทำงานแล้ว
RESEARCHER TEAM: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.พรศักดิ์ ศรีสังสิทธิสันติ

TECHNOLOGY OVERVIEW

          หุ่นยนต์สำหรับใช้ในการทำความสะอาดแผงโซล่าร์เซลล์ที่ตั้งอยู่กลางแจ้ง ซึ่งอาจจะเป็นโซล่าร์ฟาร์มขนาดใหญ่ หรือติดตั้งอยู่บนหลังคาขนาดใหญ่ หรือ เป็นแผงลอยน้ำเพื่อใช้ทดแทนการทำงานที่ใช้คนทำความสะอาด หุ่นยนต์สามารถออกแบบให้เป็นติดตั้งอยู่กับแผงที่มีขนาดความกว้างประมาณ 4 เมตร (แบบอัตโนมัติ) หรือ เป็นแบบเคลื่อนที่อิสระที่ต้องมีคนคอยควบคุม

TECHNOLOGY FEATURES & SPECIFICATIONS

การนำไปใช้ทดแทนคนในการทำความสะอาดแผลโซล่าร์เซลล์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการแปรรูปพลังงาน

KEY INFORMATION

TECHNOLOGY CATEGORY: เทคโนโลยีพลังงาน
TECHNOLOGY READINESS LEVEL (TRL): TRL5 องค์ประกอบที่สำคัญได้ถูกสาธิตในห้องปฏิบัติการแล้ว
RESEARCHER TEAM: รองศาสตราจารย์ ดร.รังสิมา หญีตสอน

TECHNOLOGY OVERVIEW

กลุ่มวิจัยทางด้านพลังงานและวัสดุสำหรับใช้เพื่อสร้างเทคโนโลยีด้านพลังงาน โดยแบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่งานวิจัยทางด้านพลังงานโดยมีการพัฒนาเซลล์เชื้อเพลิง 2ชนิด ได้แก่ เซลล์เชื้อเพลิงชนิดเยื่อแลกเปลี่ยนโปรตอน (Proton exchange membrane fuel cell, PEMFC) และ เซลล์เชื้อเพลิงเมทานอลแบบป้อนตรง (Direct methanol fuel cell, DMFC) และ โฟลว์แบตเตอรี่ 2 ชนิด ได้แก่ วาเนเดียมแบตเตอรี่ชนิดรีดอกซ์โฟลว์(Vanadium redox battery) และ พอลิซัลไฟด์5-โบรมีนแบตเตอรี่ชนิดรีดอกซ์โฟลว์(Sodium polysulfide bromine flow battery) การศึกษาเริ่มตั้งแต่การสร้างต้นแบบ การพัฒนาระบบการหาสภาวะการทำงานที่เหมาะสม และต่อยอดเพื่อไปใช้งานจริง ตัวอย่างงานที่อยู่ระหว่างการดำเนินงาน ได้แก่ อุปกรณ์กักเก็บพลังงานสะอาดด้วยเซลล์เชื้อเพลิงแบบเมมเบรนแลกเปลี่ยนโปรตรอนชนิดพกพา โดยมีการแบ่งการพัฒนาต้นแบบออกเป็น 4 ส่วนย่อยคือ การพัฒนาเซลล์เชื้อเพลิงต้นแบบ (PEMFC system) การพัฒนาระบบ การผลิตและจ่ายไฮโดรเจน (Hydrogen electrolyzer) การบูรณาการทุกระบบและหาสภาวะการทำงานที่เหมาะสมที่สุด(Integration and optimization) และการวางแผนการผลิตให้มีเสถียรภาพประสิทธิภาพรวมถึงลดต้นทุนการผลิต (Scale up for commercialization)

ส่วนที่ 2 งานวิจัยทางด้านวัสดุโดยมีการศึกษาวัสดุสำหรับใช้ในเทคโนโลยีด้านพลังงาน เช่น แผ่นนำไฟฟ้าสองขั้ว (Bipolar plates) อิเล็กโทรด (Electrode) และ ตัวเร่งปฏิกิริยา (Catalyst) ซึ่งมีการพัฒนาและนำมาทดสอบกับเทคโนโลยีด้านพลังงาน และมีการจดสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตรในวัสดุที่พัฒนาแล้ว นอกจากนี้งานในส่วนวัสดุยังมีการทำงานวิจัยด้าน กระบวนการขึ้นรูปพอลิเมอร์ (Polymer processing) เช่น การออกสูตร การแก้ปัญหาในกระบวนการขึ้นรูป และการรับทดสอบสมบัติของวัสดุ ตัวอย่างงานที่เคยทำ ได้แก่การออกสูตรการผลิตเสื่อน้ำมันที่ทำจากวัสดุรีไซเคิลโดยขึ้นรูปผ่านกระบวนการขึ้นรูปด้วยเครื่องคาเลนเดอร์ (Calendaring) การผลิตวัสดุนำความร้อนผ่านผิวสัมผัส (Thermal interface materials) จากยางรีไซเคิล การแก้ปัญหากระบวนการขึ้นรูปพลาสติกแบบ Blow molding and injection blow molding และการทดสอบสมบัติรีโอโลจีของตัวอย่างแชมพู การทดสอบค่าการนำไฟฟ้าของแผ่นฟิล์มและการทดสอบสมบัติที่ต้องการตาม MSDS ของสารดับกลิ่นยางมะตอย

TECHNOLOGY FEATURES & SPECIFICATIONS

นักวิจัยมีเป้าหมายนำระบบเพื่อให้บริการในลักษณะห้องทดสอบ โดยเน้นการออกแบบเพื่อการใช้งานในแต่ละครั้งให้ตรงตามโจทย์ (Made-to-order)

KEY INFORMATION

TECHNOLOGY CATEGORY: เทคโนโลยีการจัดการ
TECHNOLOGY READINESS LEVEL (TRL): TRL7 การสาธิตในภาคสนามที่สอดคล้องกับสภาพการใช้งานในสถานการณ์จริง
RESEARCHER TEAM: ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เต็มสิริ ทรัพย์สมาน

TECHNOLOGY OVERVIEW

ปัญหาการขาดแคลนเภสัชกรส่งผลให้เกิดปัญหาเรื่องการจ่ายยาผิด และไม่ทันเวลา และทำให้เกิดความผิดพลาดทางการแพทย์ได้ (Medical Error) ดังนั้นการมีเครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่สามารถช่วยจัดยาที่สามารถเชื่อมต่อกับระบบสั่งยาของโรงพยาบาล จะช่วยลดความผิดพลาด หรือความคลาดเคลื่อนทางยาที่เกิดขึ้นและเพิ่มประสิทธิภาพการบริการต่างๆ แก่ผู้ป่วย อีกทั้งยังมีแนวคิดเพิ่มเติมที่ว่าเครื่องมือหรืออุปกรณ์ช่วยจัดยาจะลดจำนวนเภสัชกรที่ต้องไปประจำ ณ สถานพยาบาลขนาดเล็ก โดยให้เภสัชกรตรวจสอบและยืนยันการจ่ายยาจากศูนย์กลาง สั่งจ่ายยาจากเครื่องมือหรืออุปกรณ์ช่วยจัดยา และให้เจ้าหน้าที่ผู้ช่วย หรือพยาบาลเป็นคนนำยาที่จ่ายแล้วให้ผู้ป่วย แต่การสร้างผลิตภัณฑ์ขึ้นมาใช้ในประเทศที่เหมาะสมกับลักษณะการใช้งาน และความต้องการในแต่ละพื้นที่นั้นจำเป็นจะต้องมีการสำรวจเก็บข้อมูลจากผู้ใช้จริง เพื่อนำผลลัพธ์จากการสำรวจมาทำการวิเคราะห์ในการออกแบบผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ รวมถึงต้องมีการสำรวจความต้องการของตลาด เพื่อนำมาวิเคราะห์ความคุ้มทุนในการทำแผนพัฒนาธุรกิจ ผลลัพธ์ที่คาดว่าจะเกิดขึ้นคือจัดแผนธุรกิจสำหรับหุ่นยนต์จัดยาอัตโนมัติที่ใช้ได้จริง สามารถนำข้อมูลด้านเทคนิคที่เป็นผลลัพธ์จากการวิเคราะห์ไปต่อยอดสำหรับการออกแบบผลิตภัณฑ์ได้โดยจะมีบริษัท KNB Engineer and Service มาร่วมในการวิจัย

TECHNOLOGY FEATURES & SPECIFICATIONS

การนำไปใช้กับการบริหารจัดการคลังยาภายในโรงพยาบาลและสถานพยาบาลเพื่อช่วยให้ลดการทำงานของเจ้าหน้าที่ห้องยา มีระบบอัตโนมัติที่ช่วยนับจำนวน ตรวจสอบความถูกต้องและปิดฉลากยา

KEY INFORMATION

TECHNOLOGY CATEGORY: วิทยาศาสตร์การอาหาร
TECHNOLOGY READINESS LEVEL (TRL): TRL4 องค์ประกอบที่สำคัญได้ถูกสาธิตในระดับห้องปฏิบัติการแล้ว
RESEARCHER TEAM: รองศาสตราจารย์ ดร.รัชนี เจริญ

TECHNOLOGY OVERVIEW

ผลิตภัณฑ์เป็นผงชงที่มีเปปไทด์ซึ่งมาจากกระบวนการที่ใช้เทคโนโลยีเอนไซม์ในการสกัดโปรตีนสายสั้นจากรำข้าว  จากนั้นจึงนำเปปไทด์สกัดมาเป็นส่วนผสมในผงชงพร้อมดื่มที่ทำมาจากข้าวหอมมะลิขาว ไรซ์เบอรรี่ ข้าวสินเหล็ก ซึ่งเป็นผงข้าวที่ละลายน้ำง่ายจากกระบวนการทำแห้งด้วยลูกกลิ้งร้อน

TECHNOLOGY FEATURES & SPECIFICATIONS

ผลิตภัณฑ์เป็นผงชงพร้อมดื่มที่มีส่วนผสมของเปปไทด์